Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί δυο πράγματα. Το τέλος της Αποκριάς και την έναρξη της Σαρακοστής. Και φυσικά της νηστείας.
Η ονομασία της δόθηκε από χριστιανούς, οι οποίοι κατά την έναρξη της νηστείας «καθάριζαν» και πνευματικά και σωματικά. Η Σαρακοστή βέβαια,, όπως λέει και το όνομά της, διαρκεί 40 ημέρες και φτάνει μέχρι το Πάσχα. Τόσες ήταν και οι ημέρες νηστείας του Ιησού στην έρημο.
Τα έθιμά της είναι αρκετά στην Ελλάδα. Στο τραπέζι υπάρχει λαγάνα, ταραμάς, λαχανικά και αρκετά άλλα νηστίσιμα τρόφιμα, όπως είναι το εθνικό μας φαγητό, η φασολάδα (αλλά χωρίς λάδι).
Ένα άλλο έθιμο είναι το πέταγμα του χαρταετού. Το έθιμο αυτό ξεκίνησε στην Κίνα πριν από τρεις χιλιετίες, όπου ο κόσμος πέταγε έναν χαρταετό από μπαμπού και μετάξι για να ξορκίσει το κακό. Από την άλλη «Κούλουμα» ονομάζεται η έξοδος της Καθαράς Δευτέρας στην εξοχή, με νηστίσιμα φαγητά και γλέντι.
Κάθε γωνιά της Ελλάδας έχει τα δικά της έθιμα, όπως ο βακχικός γάμος της Θήβας, το έθιμο του Αγά στη Χίο, το Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων στην Κάρπαθο και του Κουτρούλη ο Γάμος στη Μεθώνη, καθώς και πολλά αλλά.