ΚΟΣΜΟΣ : Το πρώτο χάπι για την επιλόχειο κατάθλιψη

Με τις τρέχουσες θεραπείες για την κατάθλιψη μετά τον τοκετό είτε να αργούν να δράσουν, είτε να είναι δύσκολο να τις λάβουμε, ο FDA – o Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των Ηνωμένων Πολιτειών- εξετάζει ένα νέο δισκίο που ανακουφίζει από τα συμπτώματα μέσα σε λίγες ημέρες.

Στις 4 Αυγούστου ο FDA, ενέκρινε το Zurzuvae (ζουρανολόνη), το πρώτο από του στόματος χορηγούμενο φάρμακο που ενδείκνυται για τη θεραπεία της επιλόχειας κατάθλιψης (PPD) σε ενήλικες. Η PPD είναι ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο που συνήθως εμφανίζεται μετά τον τοκετό, αλλά μπορεί επίσης να ξεκινήσει κατά τα μεταγενέστερα στάδια της εγκυμοσύνης. Μέχρι τώρα, η θεραπεία για την PPD ήταν διαθέσιμη μόνο ως ενδοφλέβια ένεση που χορηγείται από πάροχο υγειονομικής περίθαλψης σε ορισμένες εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης.

“Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι μια σοβαρή και δυνητικά απειλητική για τη ζωή κατάσταση κατά την οποία οι γυναίκες βιώνουν θλίψη, ενοχές, αναξιότητα – ακόμη και, σε σοβαρές περιπτώσεις, σκέψεις να βλάψουν τον εαυτό τους ή το παιδί τους. Και, επειδή η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να διαταράξει τον δεσμό μητέρας-βρέφους, μπορεί επίσης να έχει συνέπειες για τη σωματική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού”, δήλωσε η Tiffany R. Farchione, M.D., διευθύντρια του Τμήματος Ψυχιατρικής στο Κέντρο Αξιολόγησης και Έρευνας Φαρμάκων του FDA. “Η πρόσβαση σε ένα από του στόματος χορηγούμενο φάρμακο θα είναι μια ευεργετική επιλογή για πολλές από αυτές τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν ακραία, και μερικές φορές απειλητικά για τη ζωή, συναισθήματα”.

Αιτίες και συμπτώματα της επιλόχειου κατάθλιψης

Η γέννηση ενός μωρού μπορεί να προκαλέσει μια ποικιλία ισχυρών συναισθημάτων, από ενθουσιασμό και χαρά μέχρι φόβο και άγχος. Μπορεί όμως να οδηγήσει και σε κάτι μεγαλύτερο – την κατάθλιψη.

Οι περισσότερες νέες μαμάδες βιώνουν μετά τον τοκετό τα λεγόμενα “baby blues“, που συνήθως περιλαμβάνουν εναλλαγές της διάθεσης, κλάματα, άγχος και δυσκολία στον ύπνο. Η κατάσταση αυτή συνήθως ξεκινά μέσα στις πρώτες 2 με 3 ημέρες μετά τον τοκετό και μπορεί να διαρκέσει έως και δύο εβδομάδες. Ωστόσο, ορισμένες νέες μητέρες βιώνουν μια πιο σοβαρή, μακροχρόνια μορφή κατάθλιψης, γνωστή ως επιλόχειος κατάθλιψη. Μερικές φορές ονομάζεται περιγεννητική κατάθλιψη, επειδή μπορεί να ξεκινήσει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και να συνεχιστεί μετά τον τοκετό. Σπάνια, μια ακραία διαταραχή της διάθεσης που ονομάζεται επιλόχειος ψύχωση, μπορεί επίσης να αναπτυχθεί μετά τον τοκετό.
Η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί αρχικά να θεωρηθεί λανθασμένα ως baby blues – αλλά τα συμπτώματά της είναι πιο έντονα και διαρκούν περισσότερο, ενώ τελικά θα επηρεάσουν την ικανότητά σας να φροντίζετε το μωρό σας και να διεκπεραιώνετε άλλες καθημερινές εργασίες.

Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

Καταθλιπτική διάθεση ή έντονες εναλλαγές της διάθεσης, έντονο κλάμα, δυσκολία στο δέσιμο με το μωρό, αποκοπή από την οικογένεια και τους φίλους, απώλεια της όρεξης ή πείνα πολύ περισσότερη από τη συνηθισμένη, αϋπνία ή υπνηλία, υπερβολική κούραση και απώλεια ενέργειας, έντονη ευερεθιστότητα και θυμός, φόβος ότι δεν είστε καλή μητέρα, απελπισία, αισθήματα αναξιότητας, ντροπής, ενοχής ή ανεπάρκειας, μειωμένη ικανότητα να σκέφτεστε καθαρά, να συγκεντρώνεστε ή να παίρνετε αποφάσεις, σοβαρό άγχος και κρίσεις πανικού, σκέψεις για να βλάψετε τον εαυτό σας ή το μωρό σας και επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας.
Εάν έχετε PPD, δεν είναι επειδή κάνατε κάτι λάθος. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι συμβαίνει για πολλούς λόγους και αυτοί μπορεί να είναι διαφορετικοί για κάθε μητέρα.

Ορισμένα πράγματα που μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης επιλόχειας κατάθλιψης περιλαμβάνουν:

• Ιστορικό κατάθλιψης πριν από την εγκυμοσύνη ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

• Ηλικία κατά τη στιγμή της εγκυμοσύνης (όσο νεότερη είστε, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες)
• Αμφιθυμία σχετικά με την εγκυμοσύνη
• Παιδιά (όσο περισσότερα έχετε, τόσο πιο πιθανό είναι να πάθετε κατάθλιψη σε μια μεταγενέστερη εγκυμοσύνη)
• Οικογενειακό ιστορικό διαταραχών της διάθεσης
• Περνάτε ένα εξαιρετικά στρεσογόνο γεγονός, όπως απώλεια εργασίας ή κρίση υγείας
• Έχετε παιδί με ειδικές ανάγκες ή προβλήματα υγείας
• Έχετε δίδυμα ή τρίδυμα
• Έχοντας ιστορικό κατάθλιψης ή προεμμηνορροϊκής δυσφορικής διαταραχής (PMDD)

Η θεραπεία και το Zurzuvae

Αν δεν αντιμετωπιστεί, η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να διαρκέσει για πολλούς μήνες ή και περισσότερο. Η μέθοδοι θεραπείας είναι διαφορετικές, ανάλογα με το είδος των συμπτωμάτων και το πόσο σοβαρά είναι. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν αγχολυτικά ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα, ψυχοθεραπεία και συμμετοχή σε ομάδα υποστήριξης για συναισθηματική υποστήριξη και εκπαίδευση. Για σοβαρές περιπτώσεις, μέχρι τώρα συνταγογραφόταν η ενδοφλέβια χορήγηση ενός νέου φαρμάκου που ονομάζεται μπρεξανολόνη (Zulresso).

Τα δεδομένα ωστόσο αλλάζουν μετά την κυκλοφορία του Zurzuvae, του νέου φαρμάκου σε μορφή χαπιού που θα λαμβάνεται σύμφωνα με τον FDA μία φορά την ημέρα κατά τη διάρκεια 14 ημερών και θα βοηθάει με τα βαριά συμπτώματα της σοβαρής αυτής ψυχικής ασθένειας που μπορεί να αναπτυχθεί σε περίπου 1 στις 7 νέες μητέρες μετά τον τοκετό. Η αποτελεσματικότητα του Zurzuvae για τη θεραπεία της PPD σε ενήλικες καταδείχθηκε σε δύο τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο, πολυκεντρικές μελέτες. Οι συμμετέχουσες στις δοκιμές ήταν γυναίκες με PPD που πληρούσαν τα κριτήρια του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου Ψυχικών Διαταραχών για μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο και των οποίων τα συμπτώματα άρχισαν κατά το τρίτο τρίμηνο ή εντός τεσσάρων εβδομάδων από τον τοκετό. Στη Μελέτη 1, οι ασθενείς έλαβαν 50 mg Zurzuvae ή εικονικό φάρμακο μία φορά ημερησίως το βράδυ για 14 ημέρες. Στη Μελέτη 2, οι ασθενείς έλαβαν ένα άλλο προϊόν ζουρανολόνης που ήταν περίπου ίσο με 40 mg Zurzuvae ή εικονικό φάρμακο, επίσης για 14 ημέρες.

Οι ασθενείς και στις δύο μελέτες παρακολουθήθηκαν για τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες μετά τη θεραπεία των 14 ημερών. Το πρωταρχικό καταληκτικό σημείο και των δύο μελετών ήταν η μεταβολή των καταθλιπτικών συμπτωμάτων με τη χρήση της συνολικής βαθμολογίας από την κλίμακα αξιολόγησης κατάθλιψης Hamilton 17 στοιχείων (HAMD-17), η οποία μετρήθηκε την ημέρα 15. Οι ασθενείς στις ομάδες του Zurzuvae παρουσίασαν σημαντικά μεγαλύτερη βελτίωση των συμπτωμάτων τους σε σύγκριση με εκείνους στις ομάδες του εικονικού φαρμάκου. Το αποτέλεσμα της θεραπείας διατηρήθηκε την Ημέρα 42-τέσσερις εβδομάδες μετά την τελευταία δόση του Zurzuvae, αναφέρει στο δελτίο τύπου του ο FDA
Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου περιλαμβάνουν υπνηλία, ζάλη, διάρροια, κόπωση, ρινοφαρυγγίτιδα (κοινό κρυολόγημα) και λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος, ενώ οι γυναίκες θα πρέπει να χρησιμοποιούν αποτελεσματική αντισύλληψη κατά τη λήψη και για μία εβδομάδα μετά τη λήψη του Zurzuvae. Οι ειδικοί ωστόσο, θεωρούν ότι παρά τις παρενέργειες η δραστική ουσία του νέου φαρμάκου, ζουρανολόνη, μπορεί μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική νέα επιλογή για όσους παλεύουν με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή και κατάθλιψη μετά τον τοκετό.