“Χρειαζόμαστε περισσότερη αυτοδιοίκηση. Αυτό σημαίνει περισσότερη θεσμική και οικονομική αυτοδυναμία, σημαίνει όμως και σεβασμό εν τοις πράγμασι από την πολιτεία προς την αυτοδιοίκηση και στον ρόλο της”.
Τα πιο πάνω σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, μιλώντας το μεσημέρι της Τετάρτης 22 Νοεμβρίου, στα Γιάννενα, κατά την έναρξη των διήμερων εργασιών του 9ου τακτικού συνεδρίου της ΕΝΠΕ (Ενωση Περιφερειών Ελλάδας).
Στην σύντομη ομιλία του ο Π. Νίκας -τον οποίον στην πρωτεύουσα της Ηπείρου συνοδεύουν πολλά από τα αιρετά στελέχη της περιφερειακής Αρχής-, εξέφρασε την εκτίμηση πως η πολιτεία δεν αντιμετωπίζει ως οφείλει τον θεσμό της αυτοδιοίκησης:
“Δυστυχώς η μέχρι τώρα πολυετής εμπειρία μου, στον πρώτο και τον δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, με έχει οδηγήσει στην εκτίμηση πως η πολιτεία δεν θέλει την αυτοδιοίκηση -και η αναφορά μου έχει να κάνει με σειρά κυβερνήσεων τα τελευταία χρόνια” δήλωσε ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου, προσθέτοντας πως η εν λόγω εκτίμησή του έχει σοβαρή βάση, καθώς τα τελευταία χρόνια -όπως είπε- “όλα τα υπουργεία, είτε δημιούργησαν περιφερειακές υπηρεσίες, είτε ενδυνάμωσαν τις υφιστάμενες”.
ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Συνεχίζοντας, ο Π. Νίκας έκανε αναφορά στην ανάγκη να υπάρξει σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο για να αντιμετωπιστούν πολλά από τα ζητήματα που κατατρύχουν τους αυτοδιοικητικούς οργανισμούς, περιορίζοντας τη δυνατότητά τους να παράγουν ουσιαστικό έργο, γρήγορα και αποτελεσματικά:
“Για κάθε έργο, για κάθε δράση, ο περιφερειάρχης υποχρεώνεται να αντιμετωπίσει υπέρμετρη γραφειοκρατία αλλά και να παρακαλεί -για τα αυτονόητα κάποιες φορές- τις περιφερειακές υπηρεσίες των υπουργείων” σημείωσε ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου.
Εξέφρασε, επίσης, την απορία -ως προς το θεσμικό καθεστώς της αυτοδιοίκησης- “γιατί διατηρείται όλα αυτά τα χρόνια το καθεστώς των αναπληρωτών γενικών διευθυντών και διευθυντών στις υπηρεσίες της αυτοδιοίκησης, γιατί δεν δίνεται η δυνατότητα στους αυτοδιοικητικούς θεσμούς να εκπροσωπούνται στα υπηρεσιακά συμβούλια”, ενώ έκανε λόγο για μεγάλες καθυστερήσεις που προκύπτουν στην διεκπεραίωση ζητημάτων από τα κατά τόπους πειθαρχικά συμβούλια.
Επισήμανε ακόμα ο Π. Νίκας την παλαιότητα των οργανισμών λειτουργίας στις Περιφέρειες και την ανάγκη για την προσαρμογή τους στα δεδομένα των σημερινών αναγκών και απαιτήσεων, σημειώνοντας ότι οι υπηρεσίες των Περιφερειών -με απολύτως επείγουσα την ανάγκη επαρκούς στελέχωσής τους- “προσπαθούν να καλύψουν τα στοιχειώδη με συμβασιούχους ορισμένου χρόνο, συχνά με υπαλλήλους χωρίς ειδικότητα” είπε ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Π. Νίκας, για να υπογραμμίσει στη συνέχεια:
“Η αυτοδιοίκηση χρειάζεται διαδικασίες και υπαλλήλους με συγκεκριμένες ειδικότητες και με επάρκεια στο αντικείμενό τους, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στα προβλήματα που διαμορφώνει η σύγχρονη πραγματικότητα”.
ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ
Αναφερόμενος, εξ άλλου, στα οικονομικά των Περιφερειών ο Π. Νίκας επισήμανε ότι οι πιστώσεις που λαμβάνει κάθε Περιφέρεια μέσω των ΚΑΠ (Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι) είναι ελάχιστες και δεν επαρκούν ούτε για να καλυφθούν οι ελάχιστες ανάγκες της κάθε Περιφερειακής Ενότητας.
Ακόμα, ως προς το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου υπογράμμισε ότι εκτός από το μικρό ύψος των πιστώσεων, έχει προκύψει τον τελευταίο καιρό και καθυστέρηση στην απόδοσή τους από την κυβέρνηση προς τις Περιφέρειες, με συνέπεια να προκύπτουν σοβαρά ζητήματα για την ομαλή πρόοδο, την τεχνική αρτιότητα, ακόμα και την καθαυτή ολοκλήρωση των έργων που χρηματοδοτούν οι Περιφέρειες από το ΠΔΕ, ενώ παράλληλα δοκιμάζεται και η φερεγγυότητα των εν λόγω δευτεροβάθμιων αυτοδιοικητικών οργανισμών.
Ως προς το ΕΣΠΑ, ο Π. Νίκας παρατήρησε ότι δεν αρκεί η υψηλή απορροφητικότητα των πιστώσεων του εν λόγω προγράμματος, αλλά ότι αυτή θα πρέπει να συνδυάζεται με τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων που θα συντελούν ουσιαστικά και αποτελεσματικά στην ανάπτυξη της κάθε περιοχής. Εξέφρασε, επίσης, αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των ΜΟΔ (Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων).
Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου δήλωσε αισιόδοξος, ωστόσο, εξηγώντας ότι εμπιστεύεται την τωρινή πολιτική ηγεσία στο υπουργείο Εσωτερικών και εκτίμησε ότι “τα πράγματα θα αλλάξουν προς το καλύτερο”.
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Ακόμα, στην αναφορά του στο θέμα της Πολιτικής Προστασίας, ο Π. Νίκας τόνισε ότι οι περιφερειάρχες και οι δήμαρχοι καλούνται να παίξουν το ρόλο του “αυτοφωράκια”, καθώς -όπως εξήγησε- δεν υπάρχει μέχρι σήμερα από την πολιτεία ένας σαφής διαχωρισμός αρμοδιοτήτων, με συνέπεια αυτό το θολό πλαίσιο που διέπει την Πολιτική Προστασία να καταλήγει, όποτε συμβεί κάποιο σοβαρό γεγονός, στην αποκλειστική στοχοποίηση -όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο Π. Νίκας- των κατά τόπους περιφερειαρχών και των δημάρχων.
ΟΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΙ
Οσον αφορά στα αυτοδιοικητικά στελέχη, τέλος, ο Π. Νίκας δήλωσε πως “ο κάθε αιρετός της αυτοδιοίκησης, ο περιφερειάρχης, ο δήμαρχος, προφανώς έχει την ιδεολογία του, αλλά δεν είναι εντολοδόχος του κόμματος, δεν είναι εκφραστής συμφερόντων ούτε ισορροπιστής τάσεων. Θα πρέπει να εκφράζει, πρωτίστως, το δημόσιο συμφέρον, όπως βεβαίως και το συμφέρον της περιοχής του και να αγωνίζεται για αυτό. Ακόμα θα πρέπει να κάνει πράξη τη συνήθη μετά από ένα νικηφόρο εκλογικό αποτέλεσμα δήλωση, ότι θα είναι περιφερειάρχης ή δήμαρχος όλων των πολιτών”.
Καταλήγοντας ο Π. Νίκας, σημείωσε ότι θα πρέπει η πολιτεία, η κυβέρνηση, να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στην ελληνική περιφέρεια, πολλές περιοχές της οποίας -όπως είπε- είναι πλέον αντιμέτωπες με ιδιαίτερα μεγάλα προβλήματα, όπως την γήρανση του πληθυσμού και την γενικότερη ερήμωση της υπαίθρου.