Τις προτάσεις της στο σχέδιο νόμου «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις» κατέθεσε η Ε.Σ.Α.μεΑ. με επιστολή της (επισυνάπτεται), με τροποποιήσεις και συμπληρώσεις ανά άρθρο. Ταυτόχρονα στην επιστολή ζητά τη συμπερίληψη διατάξεων, που αποτελούν αιτήματα του αναπηρικού κινήματος και θα συμβάλουν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους και στη διαφύλαξη της αξιοπρέπειάς τους.
Μια από τις σημαντικές αλλαγές που προτείνει η ΕΣΑμεΑ επί του νομοσχεδίου είναι η απαλοιφή της παρ. 3 του άρθρου 114: Κίνητρα απασχόλησης συνταξιούχων – Αντικατάσταση άρθρου 20 ν. 4387/2016
Ενώ είναι πολύ σημαντική η ρύθμιση της πρώτης παραγράφου του άρθρου αυτού, σύμφωνα με την οποία, οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας, οι οποίοι αναλαμβάνουν υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλισής του απασχόληση, συνεχίζουν κατά τη διάρκεια αυτής να λαμβάνουν το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης που δικαιούνται από τον Φορέα. Η παρ. 3 όμως, η οποία αναφέρει: « 3. Στους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο) εφαρμόζονται οι περ. α’, β’ και γ’ της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951 (Α’ 179) του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και η παρ. 4 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999 (Α’ 1)» έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την παρ. 1, διότι σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999, εάν οι συνταξιούχοι αναπηρίας φορέων κύριας ασφάλισης, αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχολούνται, και κερδίζουν, ανάλογα με το βαθμό της αναπηρίας τους, περισσότερα από όσα κερδίζει υγιής απασχολούμενος, σύμφωνα με τους γενικούς όρους αμοιβής, διακόπτεται η σύνταξή τους ή οι συντάξεις τους, κύριες και επικουρικές.
Οι ανωτέρω περιορισμοί αντλούνται από τον αναγκαστικό νόμο 1846 έτους 1951!! Αυτό κι αν αποτελεί αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης έτους 2023!
Άρθρο 119: Στις προϋποθέσεις της σύνταξης λόγω θανάτου σε προστατευόμενα δικαιοδόχα τέκνα, να ληφθεί υπόψη το άρθρο 23 του ν. 4488/2017 όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 27 του ν. 4997/2022, που προβλέπει ότι άτομα με ψυχική ή/και νοητική αναπηρία μπορούν να εργάζονται χωρίς να περικόπτονται οι συντάξεις λόγω θανάτου των γονέων αν η εργασία αυτή πιστοποιημένα λειτουργεί θεραπευτικά για την ψυχοκοινωνική τους ένταξη.
Άλλες συμπληρώσεις- τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο (αναφέρονται αναλυτικά στην επιστολή) αφορούν σε ζητήματα ψηφιακής προσβασιμότητας, αλλαγής ορολογίας σύμφωνες με τη Σύμβαση των ΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, η συμπερίληψη όλων των κατηγοριών αναπηρίας, επέκτασης ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας για μισθωτές εργαζόμενες θετές μητέρες που υιοθετούν τέκνο το οποίο έχει αναπηρία από εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, αύξησης μοριοδότησης της αναπηρίας, πρόβλεψης για τοποθετήσεις, αποσπάσεις και μεταθέσεις εκπαιδευτικών Δ.ΥΠ.Α. που είναι άτομα με αναπηρία ή με χρόνια πάθηση με ποσοστό αναπηρίας από 67% και άνω ή είναι γονείς παιδιών με ποσοστό αναπηρίας από 67% και άνω., πρόβλεψης για όσους/όσες απασχολούνται ως συνοδοί ατόμων με αναπηρία και αμείβονται με εργόσημο, στις κατασκηνώσεις που υλοποιεί το Κρατικό Κατασκηνωτικό Πρόγραμμα για άτομα με αναπηρία.
Τέλος η ΕΣΑμεΑ διεκδικεί τη συμπερίληψη των εξής διατάξεων, οι οποίες θα συμβάλουν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους και στη διαφύλαξη της αξιοπρέπειάς τους, όπως επιτάσσει το άρθρο 28 «Ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης και κοινωνική προστασία» της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της επικύρωσε με τον Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), και ως εκ τούτου οφείλει να θέσει σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο:
- Θέσπιση νέων ενιαίων κανόνων για όλες τις συντάξεις αναπηρίας και παροχές αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ., με επαναφορά ευνοϊκών ρυθμίσεων για τη συνταξιοδότηση των γονέων/ συζύγων/ αδελφών που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριά αναπηρία, οι οποίες καταργήθηκαν άδικα με το 3ο μνημόνιο
- Αυξήσεις στις συντάξεις των ατόμων με αναπηρία, οι οποίοι είναι συνταξιούχοι είτε λόγω γήρατος, είτε λόγω αναπηρίας, ανεξάρτητα από την προσωπική διαφορά.
- Ευρεία αναμόρφωση του ν.4387/2016 (ΦΕΚ 85 τ. Α’) με τον οποίο έχουν καταργηθεί σημαντικά δικαιώματα και παροχές στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους και έχουν θεσπιστεί άδικες διατάξεις, όπως η διάταξη των άρθρων 7 και 27, η οποία αφορά στην αναλογική μείωση του ποσού της εθνικής σύνταξης βάσει του ποσοστού αναπηρίας του δικαιούχου.
- Αποκατάσταση των αδικιών που έχουν υποστεί οι συνταξιούχοι αναπηρίας και γήρατος του ιδιωτικού τομέα με την ψήφιση των εφαρμοστικών νόμων του 2ου μνημονίου και συγκεκριμένα με τις διατάξεις του ν. 4093/12 (ΦΕΚ 222 τ.Α’) και του ν. 4111/2013 (ΦΕΚ 18 τ.Α’), και την εναρμόνισή τους με τα ισχύοντα στο δημόσιο τομέα, καθώς επίσης και αποκατάσταση των αδικιών που έχουν υποστεί οι συνταξιούχοι γήρατος γονείς ατόμων με βαριές αναπηρίες του ιδιωτικού τομέα.
- Αποσύνδεση των συντάξεων από τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, με την κατάργηση των διατάξεων που επιφέρουν διακοπή του προνοιακού επιδόματος των ατόμων με βαριά αναπηρία όταν τους χορηγείται σύνταξη του/της θανόντος/ούσας γονέα τους.
- Τιμητική σύνταξη στη μητέρα παιδιού με αναπηρία.
- Αναμόρφωση του ν.612/1977 και του Π.Δ. 169/2007: α) Αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης όσων συνταξιοδοτούνται στην 15ετία με τον ν.612/1977 ή με τις διατάξεις του Π.Δ. 169/2007. Κρίνεται απαραίτητο να γίνεται στη βάση των 40 ετών και όχι των 35, β) Διόρθωση του τρόπου υπολογισμού της επικουρικής σύνταξης για τα άτομα που συνταξιοδοτούνται με τον ν.612/1977 ή το Π.Δ. 169/2007, όπως ισχύει και στις κύριες συντάξεις, γ) Ένταξη νέων κατηγοριών αναπηρίας στις ευεργετικές διατάξεις συνταξιοδότησης στην 15ετία.
Η επιστολή :
Κύριε Υπουργέ,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) όπως γνωρίζετε, αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας.
Με το παρόν έγγραφό μας και με αφορμή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τίτλο: «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις» που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, καταθέτουμε τις προτάσεις μας, οι οποίες υποβλήθηκαν και ηλεκτρονικά στις 05.12.2023 στον διαδικτυακό τόπο www.opegov.gr.
Λαμβάνοντας υπόψη:
- την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», συνταγματικές επιταγές και απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, όπως :
- τον ν.4488/2017, ο οποίος αναφέρει στο άρθρο 68 «Νομοπαραγωγική διαδικασία, ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων και παραγωγή επίσημων στατιστικών για τα ΑμεΑ» τα εξής: «1. Κατά το στάδιο της νομοπαραγωγικής διαδικασίας τα αρμόδια όργανα συνεκτιμούν τα δικαιώματα των ΑμεΑ, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση και κατά τη διάρκεια της κατάρτισης σχεδίων νόμου, συνεργάζονται με το Συντονιστικό Μηχανισμό του άρθρου 69 και με το Κεντρικό Σημείο Αναφοράς του άρθρου 70 και τελούν σε διαβούλευση με αναγνωρισμένες αντιπροσωπευτικές οργανώσεις του αναπηρικού κινήματος, με άτομα και με ομάδες ατόμων που έχουν εύλογο ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των ΑμεΑ […]»
- τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο,
η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει και αιτείται ανά άρθρο του παρόντος σχεδίου νόμου τις ακόλουθες τροποποιήσεις και συμπληρώσεις:
Άρθρο 96 Πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται σε μέλη και δικαιούχους
Στο τέλος της παρ. 2 να συμπεριληφθεί παράγραφος (στ) ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«στ. οι πληροφορίες που θα παρέχονται με ηλεκτρονικά μέσα θα πρέπει να πληρούν όλες τις προβλεπόμενες απαιτήσεις προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία».
Άρθρο 114 Κίνητρα απασχόλησης συνταξιούχων – Αντικατάσταση άρθρου 20 ν. 4387/2016
α) Θεωρούμε πολύ σημαντική τη ρύθμιση της πρώτης παραγράφου του άρθρου αυτού, σύμφωνα με την οποία, οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας, οι οποίοι αναλαμβάνουν υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλισή του απασχόληση, συνεχίζουν κατά τη διάρκεια αυτής να λαμβάνουν το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης που δικαιούνται από τον Φορέα.
Η παρ. 3 όμως, η οποία αναφέρει: « 3. Στους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο) εφαρμόζονται οι περ. α’, β’ και γ’ της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951 (Α’ 179) του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και η παρ. 4 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999 (Α’ 1)» έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την παρ. 1, διότι σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999, εάν οι συνταξιούχοι αναπηρίας φορέων κύριας ασφάλισης, αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχολούνται, και κερδίζουν, ανάλογα με το βαθμό της αναπηρίας τους, περισσότερα από όσα κερδίζει υγιής απασχολούμενος, σύμφωνα με τους γενικούς όρους αμοιβής, διακόπτεται η σύνταξή τους ή οι συντάξεις τους, κύριες και επικουρικές.
Οι ανωτέρω περιορισμοί αντλούνται από τον αναγκαστικό νόμο 1846 έτους 1951!! Αυτό κι αν αποτελεί αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης έτους 2023!!
Ως εκ τούτου κρίνουμε απαραίτητη την απαλοιφή της παρ. 3.
β) Στην παρ. 6 να αντικατασταθεί στην περ. (α) ο όρος «Οι ψυχικά ασθενείς…» με τον όρο «Τα άτομα με ψυχική αναπηρία» και στην περ. (ε) να αντικατασταθεί ο όρος «..είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία» με τον όρο «..είναι άτομο με βαριά αναπηρία από εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω».
Ως εκ τούτου ζητάμε να τροποποιηθεί η παρ. 6 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«6. Από την καταβολή του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ της παρ. 4 εξαιρούνται:
α. Οι ψυχικά ασθενείς Τα άτομα με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (Α΄ 176).
β. Οι συνταξιούχοι του ν. 612/1977 (Α΄ 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν.
γ. Οι συνταξιούχοι του τρίτου εδαφίου της περ. α΄ της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α΄ 210).
δ. Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007.
ε. Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία. είναι άτομο με βαριά αναπηρία από εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω».
στ. Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85).
ζ. Οι συνταξιούχοι που αναφέρονται στην παρ. 3».
Άρθρο 119 Σύνταξη λόγω θανάτου σε προστατευόμενα δικαιοδόχα τέκνα-Τροποποίηση περ. Β παρ. 1 και υποπερ. γ) της περ. Α της παρ. 4 άρθρου 12 ν.4387/2016
α) Στην παρ. 1 κρίνουμε απαραίτητο να αντικατασταθεί ο όρος «…είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία» με τον όρο «είναι άτομο με βαριά αναπηρία από εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω».
Ως εκ τούτου ζητάμε να τροποποιηθεί η παρ. 1 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«1. Στο άρθρο 12 του ν. 4387/2016 (Α΄85), περί σύνταξης λόγω θανάτου, στην περ. Β της παρ. 1 επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην υποπερ. α) προστίθενται δεύτερο και τρίτο εδάφια, β) πριν την περ. β) τίθεται διαζευκτικό «ή» και η περ. Β διαμορφώνεται ως εξής:
«Β. Τα νόμιμα τέκνα, τα νομιμοποιηθέντα, τα αναγνωρισθέντα, τα υιοθετηθέντα και όσα εξομοιώνονται με αυτά, με την προϋπόθεση ότι: α) Είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το 24ο έτος της ηλικίας τους. Η προϋπόθεση αυτή ισχύει και στις περιπτώσεις που ο θάνατος του συνταξιούχου ή του ασφαλισμένου έχει επέλθει πριν την 13η.5.2016. Σε περίπτωση διακοπής της σύνταξης πριν την έναρξη ισχύος του προηγούμενου εδαφίου, απαιτείται υποβολή νέας αίτησης επαναχορήγησης από τον δικαιούχο, και τα οικονομικά αποτελέσματα αρχίζουν από την ημερομηνία της νέας αίτησης, ή β) κατά το χρόνο θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου είναι άγαμα και ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία, άτομα με βαριά αναπηρία από εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω εφόσον η ανικανότητά τους επήλθε πριν από την συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους. Στην περίπτωση αυτή η σύνταξη εξακολουθεί να καταβάλλεται και μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας».
β) Στην παρ. 2 κρίνουμε απαραίτητο:
α) να διορθωθεί η ορολογία της παρ. (γα)
β) στην παρ. (γα) να συμπεριληφθούν όλες οι αναπηρίες (όπως άτομα με κινητικές αναπηρίες, παραπληγία/παραπάρεση, τετραπληγία/τετραπάρεση, διπλό ακρωτηριασμό άνω ή κάτω άκρων, με αναπηρία όρασης, κωφά άτομα, κ.α.) οι οποίες συνιστούν πραγματικά βαριές αναπηρίες, που δεν καλύπτονται από την υπάρχουσα πρόβλεψη, ούτε από την διατύπωση «πολλαπλές βαριές αναπηρίες»
γ) η παρ. (γγ) αγνοεί μεταγενέστερα του 2016 ευεργετικά νομοθετήματα για τα άτομα με ψυχική ή/και νοητική αναπηρία, όπως το άρθρο 23 του ν. 4488/2017 που συμπληρώθηκε με το άρθρο 27 του ν. 4997/2022. Τα ως άνω άρθρα προβλέπουν ότι άτομα με ψυχική ή/και νοητική αναπηρία μπορούν να εργάζονται χωρίς να περικόπτονται οι συντάξεις λόγω θανάτου των γονέων αν η εργασία αυτή πιστοποιημένα λειτουργεί θεραπευτικά για την ψυχοκοινωνική τους ένταξη.
Ως εκ τούτου ζητάμε να τροποποιηθεί η παρ. 2 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
- Στο άρθρο 12 του ν. 4387/2016, περί σύνταξης λόγω θανάτου, στην υποπερ. γ) της περ. Α της παρ. 4 α) στο τέλος του δεύτερου εδαφίου οι λέξεις «το ποσοστό διπλασιάζεται για κάθε σύνταξη» αντικαθίστανται από τις λέξεις «ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) από κάθε σύνταξη», β) προστίθενται τρίτο, τέταρτο, πέμπτο, έκτο, έβδομο, όγδοο και ένατο εδάφια και η υποπερ. γ) διαμορφώνεται ως εξής:
γ) Για κάθε παιδί ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) της σύνταξης. Εάν πρόκειται για παιδί ορφανό και από τους δύο γονείς (αμφοτεροπλεύρως ορφανό), ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) από κάθε σύνταξη. Παιδί ορφανό και από τους δύο (2) γονείς δικαιούται το εκατό τοις εκατό (100%) της σύνταξης του θανόντος, εφόσον σωρευτικά:
γα) πάσχει από έχει νοητική υστέρηση αναπηρία ή αυτισμό ή από πολλαπλές βαριές αναπηρίες ή από χρόνιες ψυχικές διαταραχές ψυχική αναπηρία που επιφέρουν μόνιμο ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, ή έχει οποιαδήποτε αναπηρία που επιφέρει μόνιμο ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω
(γβ) οι ανωτέρω αναπηρίες έχουν επέλθει πριν τη συμπλήρωση του εικοστού τέταρτου (24ου) έτους της ηλικίας του τέκνου,
(γγ) δεν ασκεί υπακτέα στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ απασχόληση, με εξαίρεση την απασχόληση που εμπίπτει στην περίπτωση του άρθρου 27 του ν.4997/2022, και
(γδ) δεν λαμβάνει μεγαλύτερη σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος.
[…]
Άρθρο 147 Επέκταση ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης σε όλες τις μισθωτές του e-ΕΦΚΑ – Τροποποίηση άρθρου 228 π.δ. 80/2022
Να συμπληρωθεί η παρ. 1 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«Άρθρο 142 Ειδική παροχή προστασίας μητρότητας
«1. Η μητέρα που είναι ασφαλισμένη στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) και εργάζεται με σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις ή ως έμμισθη δικηγόρος της παρ. 11 του άρθρου 32 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί των παροχών ασθενείας σε χρήμα, μη θιγομένης της παρ. 2 του άρθρου 36 του ν. 4808/2021 (Α’ 101), μετά τη λήξη της άδειας λοχείας και της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, όπως προβλέπεται από το άρθρο 9 της ΕΓΣΣΕ των ετών 2004-2005, δικαιούται να λάβει ειδική άδεια προστασίας μητρότητας εννέα (9) μηνών, από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), εφόσον έχει λάβει επιδότηση για κυοφορία και λοχεία από οποιοδήποτε ενταχθέντα στον e-ΕΦΚΑ Φορέα, Τομέα, Κλάδο ή Λογαριασμό ασφάλισης μισθωτών ή άλλο φορέα ασφάλισης ασθένειας μισθωτών. Σε περίπτωση που η μητέρα έχει αναπηρία ή έχει παιδί με αναπηρία, δικαιούται να λάβει ειδική άδεια προστασίας μητρότητας δεκαοχτώ 18) μηνών.»
Στο τέλος της παρ. 1 και μετά την υποκατηγορία “ββ) η ημερομηνία, κατά την οποία καθίσταται τελεσίδικη η δικαστική απόφαση που αναγνωρίζει αλλοδαπή απόφαση υιοθεσίας από την εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο” να προστεθεί η εξής παράγραφος:
«Ειδικά για τις μισθωτές εργαζόμενες θετές μητέρες που υιοθετούν τέκνο το οποίο έχει αναπηρία από εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, διατηρούν την ειδική παροχή προστασίας μητρότητας έως τη συμπλήρωση του 12ου έτους της ηλικίας του υιοθετημένου τέκνου το οποίο έχει αναπηρία.»
Άρθρο 148 Θέσπιση ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας για ελεύθερες επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες
Να συμπληρωθεί η παρ. 1 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«1. Η μητέρα ασφαλισμένη του e-ΕΦΚΑ, ελεύθερη επαγγελματίας, αυτοαπασχολούμενη ή αγρότισσα, δικαιούται ειδική παροχή προστασίας μητρότητας διάρκειας εννέα (9) μηνών, η οποία εκκινεί μετά τη λήξη του επιδόματος μητρότητας του e-ΕΦΚΑ, βάσει του άρθρου 6 του ν. 4097/2012 (Α΄ 235), και συγκεκριμένα μετά το πέρας δεκατεσσάρων (14) εβδομάδων από την επομένη του τοκετού. Σε περίπτωση που η μητέρα έχει αναπηρία ή έχει παιδί με αναπηρία, δικαιούται να λάβει ειδική άδεια προστασίας μητρότητας δεκαοχτώ 18) μηνών. Η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) καταβάλλει στις δικαιούχους μηνιαίως ποσό ίσο με τον εκάστοτε ισχύοντα κατώτατο μισθό, κατόπιν ελέγχου ασφαλιστικής ενημερότητας.»
Να συμπληρωθεί η παρ. 2 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«2. Την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας μη μισθωτών δικαιούνται και η τεκμαιρόμενη μητέρα του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα, που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας και η μη μισθωτή, που υιοθετεί τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των οκτώ (8) ετών. Για την εφαρμογή του πρώτου εδαφίου για τις έννοιες «εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο» και «ένταξη του παιδιού στην οικογένεια» ισχύουν οι ορισμοί του άρθρου 228 του π.δ. 80/2022 (Α’ 222). Ειδικά για τις μη μισθωτές θετές μητέρες που υιοθετούν τέκνο το οποίο έχει αναπηρία από εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, διατηρούν την ειδική παροχή προστασίας μητρότητας έως τη συμπλήρωση του 12ου έτους της ηλικίας του υιοθετημένου τέκνου, το οποίο έχει αναπηρία».
[…]
Άρθρο 149 Προπληρωμένη κάρτα πληρωμής επιδομάτων
α) Στην παρ. 4 στην υποκατηγορία αβ) αναπηρικά επιδόματα, να αναφερθούν αναλυτικά όλα τα επιδόματα αναπηρίας, έστω και στην αιτιολογική έκθεση, για να μην υπάρχουν περιθώρια λάθους κατά την εφαρμογή της διάταξης, όπως συνέβη πέρυσι, που ανακοινώθηκε και μάλιστα από τον πρωθυπουργό, η αύξηση των αναπηρικών επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και χρειάστηκε δική μας παρέμβαση για τη διόρθωση της διάταξης, ώστε να συμπεριληφθούν και τα αναπηρικά επιδόματα του e-ΕΦΚΑ.
β) η παρ. 5 να διορθωθεί ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«5. Τα άτομα με οπτική αναπηρία σε ποσοστό άνω του ογδόντα τοις εκατό (80%) με ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω που έχουν πιστοποιηθεί από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης εξαιρούνται από την καταβολή μέσω προπληρωμένης κάρτας.»
Άρθρο 157 Προκήρυξη – τυπικά προσόντα υποψηφίων – κριτήρια επιλογής
Η παρ. 5 να συμπληρωθεί ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«5. Με την προκήρυξη της παρ. 1 είναι δυνατόν να ζητούνται, για κλάδους και ειδικότητες, πρόσθετα ειδικά προσόντα. Ειδικά για την προκήρυξη θέσεων αναφορικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ατόμων με αναπηρία, απαιτείται η εξειδίκευση των υποψηφίων στην ειδική αγωγή, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 3699/2008 (Α’ 199) και διδακτική επάρκεια και εμπειρία στην εκπαίδευση ατόμων με αναπηρίες τουλάχιστον τέσσερα (4) έτη.»
Άρθρο 159 Κριτήρια κατάταξης
Στην υποπερίπτωση (εα) της παρ. 1, κρίνουμε απαραίτητο να αυξηθεί το ποσοστό μοριοδότησης της αναπηρίας και η παρ. (εα) να διαμορφωθεί ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«1. Κάθε υποψήφιος, εφόσον κατέχει τα γενικά και απαιτούμενα προσόντα διορισμού/συμμετοχής, κατατάσσεται σε πίνακες κατάταξης κατά φθίνουσα σειρά συνολικής βαθμολογίας ανά κλάδο/ειδικότητα, όπως αυτή προκύπτει από την αθροιστική βαθμολόγηση των προσόντων και των κριτηρίων του άρθρου 157, ως ακολούθως:
α) Ακαδημαϊκά προσόντα, …
ε) Κοινωνικά κριτήρια τα οποία μοριοδοτούνται ως εξής:
εα) Αναπηρία: το γινόμενο των μονάδων το οποίο προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του ποσοστού αναπηρίας με συντελεστή τεσσάρων δεκάτων (0,4) πέντε δεκάτων (0,5) της μονάδας»
Άρθρο 165 Θέματα υπηρεσιακής κατάστασης Εκπαιδευτικών Δ.ΥΠ.Α.
Σε αυτό το άρθρο κρίνουμε απαραίτητο να συμπεριληφθεί πρόβλεψη για τοποθετήσεις, αποσπάσεις και μεταθέσεις εκπαιδευτικών Δ.ΥΠ.Α. που είναι άτομα με αναπηρία ή με χρόνια πάθηση με ποσοστό αναπηρίας από 67% και άνω ή είναι γονείς παιδιών με ποσοστό αναπηρίας από 67% και άνω. Σε διαφορετική περίπτωση θα έχουμε το ίδιο πρόβλημα που υπάρχει με τους εκπαιδευτικούς με αναπηρίες και με χρόνιες παθήσεις και με τους γονείς ατόμων με αναπηρίες από 67% και άνω στο Υπουργείο Παιδείας.
Επίσης, θα πρέπει να γίνει αναφορά και στο δικαίωμα των Εκπαιδευτικών της Δ.ΥΠ.Α. που έχουν αναπηρίες ή χρόνια πάθηση ή είναι γονείς ατόμων με βαριές αναπηρίες από 67% και άνω στην ειδική άδεια των επιπλέον ημερών.
Άρθρο 169 Αρμοδιότητα ελέγχου των προγραμμάτων μάθησης σε εργασιακό χώρο
Να συμπληρωθεί ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
«Αρμόδια για τον έλεγχο και την τήρηση των όρων υλοποίησης των προγραμμάτων μάθησης σε εργασιακό χώρο τα οποία διέπονται από τον ν. 4763/2020 (Α’ 254), ήτοι α) του Μεταλυκειακού Έτους – Τάξη Μαθητείας των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.), β) των Επαγγελματικών Σχολών (ΕΠΑ.Σ.) και των Πειραματικών Επαγγελματικών Σχολών (Π.ΕΠΑ.Σ.) Μαθητείας της Δ.ΥΠ.Α. και γ) των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) και των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης (ΕΣΚ) εφόσον η επαγγελματική κατάρτιση παρέχεται με τη μεθοδολογία της μαθητείας σε εργασιακό χώρο, καθώς και για τον έλεγχο της τήρησης των υποχρεώσεων των εργοδοτών στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, συμπεριλαμβανομένων των εύλογων προσαρμογών στον χώρο εργασίας, προκειμένου για μαθητές με αναπηρίες,”ορίζεται η Επιθεώρηση Εργασίας. Για την εκτέλεση του ανωτέρω έργου η Επιθεώρηση Εργασίας ασκεί τις αρμοδιότητες του άρθρου 103 του ν. 4808/2021 (Α’ 101)»
Άρθρο 178 Σποραδική απασχόληση τακτικώς επιδοτούμενων ανέργων
Στο άρθρο αυτό κρίνεται απαραίτητο, να υπάρξει σχετική πρόβλεψη για όσους/όσες απασχολούνται ως συνοδοί ατόμων με αναπηρία και αμείβονται με εργόσημο, στις κατασκηνώσεις που υλοποιεί το Κρατικό Κατασκηνωτικό Πρόγραμμα για άτομα με αναπηρία.
Να συμπληρωθεί το άρθρο ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):
Η περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 22 του ν.δ. 2961/1954 (Α’ 197), περί αναστολής της επιδότησης, δεν εφαρμόζονται σε επιδοτούμενους κατά τα άρθρα 4 και 5 του ν. 1545/1985 (Α’ 91), στην περίπτωση απασχόλησης με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου μίας (1) ημέρας που αναγγέλλεται, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν.δ 2656/1953 (Α’ 299) και της υπό στοιχεία 40331/Δ1.13521/19.9.2019 απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (Β’ 3520), στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ», εφόσον αυτή δεν υπερβαίνει σωρευτικά τις τρεις (3) ημέρες εβδομαδιαίως και τις δώδεκα (12) ημέρες μηνιαίως. Στην περίπτωση αυτή από την τακτική επιδότηση ανεργίας αφαιρείται αριθμός ημερήσιων επιδομάτων που ισοδυναμεί με τις ημέρες απασχόλησης. Ομοίως, οι επιδοτούμενοι άνεργοι που απασχολούνται τους καλοκαιρινούς μήνες ως συνοδοί ατόμων με αναπηρία σε κατασκηνώσεις που υλοποιεί το Κρατικό Κατασκηνωτικό Πρόγραμμα, και αμείβονται με εργόσημο, από την τακτική επιδότηση ανεργίας τους, αφαιρείται αριθμός ημερήσιων επιδομάτων που ισοδυναμεί με τις ημέρες απασχόλησης ως συνοδού ατόμου με αναπηρία στο Κρατικό Κατασκηνωτικό Πρόγραμμα.»
Επιπρόσθετα ζητάμε τη συμπερίληψη των εξής διατάξεων, οι οποίες θα συμβάλουν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους και στη διαφύλαξη της αξιοπρέπειάς τους, όπως επιτάσσει το άρθρο 28 «Ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης και κοινωνική προστασία» της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της επικύρωσε με τον Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), και ως εκ τούτου οφείλει να θέσει σε εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο:
- Θέσπιση νέων ενιαίων κανόνων για όλες τις συντάξεις αναπηρίας και παροχές αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ.
Κρίνουμε απαραίτητη την ολοκλήρωση των εργασιών της Ομάδας Εργασίας του Υπ. Εργασίας, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 11 του ν.4387/2016, προκειμένου να τεθούν σε ισχύ ενιαίοι κανόνες συνταξιοδότησης και απονομής ασφαλιστικών παροχών λόγω αναπηρίας, μερικοί από τους οποίους είναι οι εξής:
α) Επαναφορά ευνοϊκών ρυθμίσεων για τη συνταξιοδότηση των γονέων/ συζύγων/ αδελφών που έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριά αναπηρία, οι οποίες καταργήθηκαν άδικα με το 3ο μνημόνιο.
β) Τροποποίηση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης με προϋπάρχουσα αναπηρία και άλλα ζητήματα.
- Αυξήσεις στις συντάξεις των ατόμων με αναπηρία, οι οποίοι είναι συνταξιούχοι είτε λόγω γήρατος, είτε λόγω αναπηρίας, ανεξάρτητα από την προσωπική διαφορά.
- Ευρεία αναμόρφωση του ν.4387/2016 (ΦΕΚ 85 τ. Α’) με τον οποίο έχουν καταργηθεί σημαντικά δικαιώματα και παροχές στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους και έχουν θεσπιστεί άδικες διατάξεις, όπως η διάταξη των άρθρων 7 και 27, η οποία αφορά στην αναλογική μείωση του ποσού της εθνικής σύνταξης βάσει του ποσοστού αναπηρίας του δικαιούχου. Η σύνταξη δεν είναι επίδομα αναπηρίας, για να δίνεται με βάση τη βαρύτητα αναπηρίας και για το λόγο αυτό ζητάμε την άμεση εφαρμογή της χορήγησης του 100% του ποσού που αντιστοιχεί στην Εθνική Σύνταξη σε όλους τους συνταξιούχους με αναπηρία ανεξαρτήτως ποσοστού αναπηρίας.
- Αποκατάσταση των αδικιών που έχουν υποστεί οι συνταξιούχοι αναπηρίας και γήρατος του ιδιωτικού τομέα με την ψήφιση των εφαρμοστικών νόμων του 2ου μνημονίου και συγκεκριμένα με τις διατάξεις του ν. 4093/12 (ΦΕΚ 222 τ.Α’) και του ν. 4111/2013 (ΦΕΚ 18 τ.Α’), και την εναρμόνισή τους με τα ισχύοντα στο δημόσιο τομέα, καθώς επίσης και αποκατάσταση των αδικιών που έχουν υποστεί οι συνταξιούχοι γήρατος γονείς ατόμων με βαριές αναπηρίες του ιδιωτικού τομέα.
- Αποσύνδεση των συντάξεων από τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, με την κατάργηση των διατάξεων που επιφέρουν διακοπή του προνοιακού επιδόματος των ατόμων με βαριά αναπηρία όταν τους χορηγείται σύνταξη του/της θανόντος/ούσας γονέα τους. Η διακοπή του εν λόγω επιδόματος, το οποίο αξίζει να αναφέρουμε ότι δίνεται για την κάλυψη του πρόσθετου κόστους των αναγκών που προκύπτουν από την αναπηρία, δημιουργεί πολύ σοβαρά προβλήματα στην αξιοπρεπή διαβίωση των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους, εάν λάβουμε υπόψη την έλλειψη κρατικών υποστηρικτικών δομών.
- Τιμητική σύνταξη στη μητέρα παιδιού με αναπηρία. Ζητάμε να θεσμοθετηθεί η παροχή τιμητικής σύνταξης στη μητέρα παιδιού με βαριά αναπηρία (όπως τέκνο με βαριά νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, πολλαπλές βαριές αναπηρίες, βαριά κινητική αναπηρία, χρόνιες ψυχικές διαταραχές), σε περίπτωση που δεν θεμελιώνει η ίδια συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Η τιμητική αυτή σύνταξη να αποδοθεί όταν η μητέρα συμπληρώσει τα 62 έτη και ανεξαρτήτως κοινωνικο-οικονομικών, περιουσιακών και άλλων κριτηρίων, αναγνωρίζοντας την προσφορά της στην κοινωνία, στην πολιτεία και στο παιδί της και αναγνωρίζοντας ότι αυτή η γυναίκα στερήθηκε τη δυνατότητα να μετέχει στην εργασία όπως άλλοι πολίτες, λόγω της αναπηρίας του παιδιού της και η οποία, εξαιτίας της απουσίας δομών στήριξης αφιερώθηκε στη φροντίδα αυτού του ατόμου.
- Αναμόρφωση του ν.612/1977 και του Π.Δ. 169/2007:
α) Αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης όσων συνταξιοδοτούνται στην 15ετία με τον ν.612/1977 ή με τις διατάξεις του Π.Δ. 169/2007. Κρίνεται απαραίτητο να γίνεται στη βάση των 40 ετών και όχι των 35.
β) Διόρθωση του τρόπου υπολογισμού της επικουρικής σύνταξης για τα άτομα που συνταξιοδοτούνται με τον ν.612/1977 ή το Π.Δ. 169/2007, όπως ισχύει και στις κύριες συντάξεις.
γ) Ένταξη νέων κατηγοριών αναπηρίας στις ευεργετικές διατάξεις συνταξιοδότησης στην 15ετία, με τον ν.612/1977 ή το Π.Δ. 169/2007 για λόγους ισονομίας, όπως πασχόντων από συγγενείς καρδιοπάθειες με Π.Α. 67%, κωφών-βαρηκόων με Π.Α. 67%, ασθενών που πάσχουν από Ενδιάμεση Θαλασσαιμία και Αιμοσφαιρινοπάθεια, κ.α.
Κύριε Υπουργέ,
Ευελπιστώντας ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στις προτάσεις μας, σας ευχαριστούμε θερμά εκ των προτέρων.
Με εκτίμηση
Ο Πρόεδρος
Ι. Βαρδακαστάνης
Ο Γεν. Γραμματέας
Β. Κούτσιανος
Πίνακας Αποδεκτών:
- Γραφείο Πρωθυπουργού της χώρας, κ. Κ. Μητσοτάκη
- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ . Στ. Παπασταύρο
- Γραφείο Υπουργού Επικρατείας, κ. Α. Σκέρτσο
- Γραφείο Υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Π. Τσακλόγλου
- Γραφείο Υφυπουργού Εργασίας, κ. Β. Σπανάκη
- Γραφείο Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ, κ. Αθ. Κοντογεώργη
- Γραφείο Γ. Γ. Εργασιακών Σχέσεων, κ. Α. Στρατινάκη
- Γραφείο Γ.Γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Ν. Μηλαπίδη
- Εθνική Αρχή Προσβασιμότητας
- Οργανώσεις Μέλη της Ε.Σ.Α.μεΑ.