Η έλλειψη προσβασιμότητας στις θαλάσσιες μεταφορές καταπατά καθημερινά τα δικαιώματα κατοίκων και επισκεπτών με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα των νησιών μας
Μεγάλη ταλαιπωρία και πολλαπλούς κινδύνους αντιμετωπίζουν καθημερινά χιλιάδες νησιώτες και επισκέπτες με αναπηρία καθόλη τη διάρκεια του χρόνου
Η έλλειψη προσβασιμότητας των πλοίων της χώρας απασχόλησε τις τελευταίες ημέρες τον Τύπο με πλήθος δημοσιευμάτων, με αφορμή ένα απαράδεκτο περιστατικό στη γραμμή Κεραμωτή – Θάσος, όπου άτομο με αναπηρία παρέμεινε στο γκαράζ του πλοίου μέσα στον καύσωνα, καθώς δεν υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης στο εσωτερικό για άτομα με μειωμένη κινητικότητα.
Το αναπηρικό κίνημα υπενθυμίζει ότι το συγκεκριμένο γεγονός αποτελεί καθημερινότητα για χιλιάδες κατοίκους και επισκέπτες με αναπηρία των νησιών μας, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό πλοίων σε όλη τη χώρα δεν είναι προσβάσιμο και είναι ένα θέμα υψηλά στην ατζέντα του αναπηρικού κινήματος εδώ και αρκετά χρόνια.
Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης τονίζει ότι πρόκειται για μία απαράδεκτη κατάσταση: «Η Ελλάδα οφείλει να παρέχει υπηρεσίες ποιοτικές και ισότιμες προς όλους τους πολίτες της, εάν πραγματικά θέλει να θεωρείται παγκόσμιος τουριστικός προορισμός. Δεν επιτρέπεται να υπάρχουν πλοία που δεν πληρούν τις προδιαγραφές των πρωτοκόλλων προσβασιμότητας, δεν πρέπει να τους δίνεται άδεια. Σε κανένα πλοιοκτήτη που δεν φροντίζει να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες και χαρακτηριστικά στα πλοία του που είναι συμβατές με το Σύνταγμα, τη Διεθνή Σύμβαση για την Αναπηρία, τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και τις αρχές ίσης μεταχείρισης και προσβασιμότητας».
Για να συμβαδίσει η χώρα με τις διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει πρέπει ταυτόχρονα να αλλάξει τον ελληνικό «Κανονισμό ενδιαιτήσεως και καθορισμού αριθμού επιβατών των επιβατηγών πλοίων» (ΠΔ 44/2011) που επιβάλλει την προσβασιμότητα σε πλοία που εκτελούν πλόες άνω των 30 ναυτικών μιλίων, αφήνοντας ουσιαστικά «παραθυράκι» σε πλοία που λειτουργούν σε κοντινούς προορισμούς να μην είναι προσβάσιμα. Για παράδειγμα, Ε/Γ-Ο/Γ πλοία ανοικτού τύπου σε γραμμές με μεγάλη κίνηση επιβατών καθημερινά, είναι: Πέραμα-Παλούκια, Κεραμωτή-Θάσος, Ηγουμενίτσα-Κέρκυρα, Ρίο-Αντίρριο κ.α., ενώ και το προσωπικό τους δεν έχει, πλην ελαχίστων, κατάλληλη εκπαίδευση στην εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει και ο κατάλληλος υποβοηθητικός εξοπλισμός για την ασφαλή επιβίβαση και αποβίβαση επιβατών με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα.
Πρόκειται για πάγιο αίτημα της ΕΣΑμεΑ που το έχει θέση σε κάθε ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας, καθώς η κατάσταση που επικρατεί, μέχρι και σήμερα, καταπατά βάναυσα το δικαίωμα κάθε νησιώτη και κάθε επισκέπτη με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα στην ελεύθερη, ασφαλή και αξιοπρεπή μετακίνηση με Ε/Γ-Ο/Γ πλοία κυρίως ανοικτού, αλλά και σε πολλά πλοία κλειστού τύπου.
Ταυτόχρονα πρέπει να αναφερθεί ότι δεν τηρείται η εγκύκλιος του υπουργείου Ναυτιλίας «Εκπαίδευση προσωπικού επιβατηγών πλοίων και ναυτιλιακών εταιρειών για τη σωστή εξυπηρέτηση των ΑμεΑ», στην οποία ρητά προβλέπεται ότι «οι πλοιοκτήτριες/διαχειρίστριες εταιρείες των επιβατηγών πλοίων που εκτελούν ενδομεταφορές, υποχρεώθηκαν (…) να μεριμνήσουν με τη συνδρομή της ΕΣΑμεΑ για την παροχή ειδικής εκπαίδευσης των πληρωμάτων, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο, σχετικής με τη σωστή μεταχείριση και εξυπηρέτησης των ΑμεΑ επί των πλοίων». Ελάχιστα είναι τα λιμάνια και οι εταιρίες που έχουν εκπαιδεύσει το προσωπικό τους μέχρι σήμερα (π.χ. Ραφήνα).
Η απουσία προσβάσιμων, ποιοτικών και ασφαλών θαλάσσιων μεταφορών όσο και νησιωτικής πολιτικής που θα λαμβάνει υπόψη και τις ανάγκες αλλά και την αξιοπρέπεια των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα δεν πλήττει μόνο τους κατοίκους με αναπηρία της νησιωτικής Ελλάδας και καταπατά τα δικαιώματά τους, αλλά πλήττει και την τοπική οικονομία και επιχειρηματικότητα, απωθώντας μια μεγάλη ομάδα καταναλωτών του εθνικού τουριστικού προϊόντος, τους καταναλωτές με αναπηρία (σήμερα εκτιμώνται σε 100.000.000 άτομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση) και γενικότερα τους καταναλωτές με μειωμένη κινητικότητα (π.χ. άτομα τρίτης ηλικίας, εγκύους, οικογένειες με παιδιά κ.λπ.), στερώντας έτσι την τοπική, κατ’ επέκταση και την εθνική, οικονομία από σημαντικά έσοδα.