Η 25η Ιουλίου έχει οριστεί ως ημέρα ευαισθητοποίησης για τους πνιγμούς, με έμφαση στην πρόληψή τους. O Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) συμμετέχει και φέτος στην εκδήλωση της Παγκόσμιας Ημέρας Πρόληψης Πνιγμού, αναδεικνύοντας τη σημασία του ζητήματος για τη Δημόσια Υγεία, με την υπόμνηση σε όλους ότι ο καθένας μπορεί να πνιγεί, αλλά κανείς δεν πρέπει να πνιγεί.
Κάθε χρόνο, σχεδόν ένα τέταρτο του εκατομμυρίου άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο πνιγμός αποτελεί την 3η κύρια αιτία ακούσιου τραυματισμού και αντιπροσωπεύει το 7% όλων των θανάτων που σχετίζονται με τραυματισμούς παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, κάθε χρόνο, περίπου 360 άτομα χάνουν τη ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον, με τη συντριπτική πλειονότητα (98%) αυτών των πνιγμών να συμβαίνουν στη θάλασσα. Το 80% των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους στη θάλασσα στη χώρα μας είναι άνω των 60 ετών. Σύμφωνα με τα δεδομένα του 2023, το 68% των θανάσιμων ατυχημάτων έλαβε χώρα σε παραλίες μη φυλασσόμενες από ναυαγοσώστη, καταδεικνύοντας τη μεγάλη σημασία της επαρκούς ναυαγοσωστικής κάλυψης των παραλιών. Τα τελευταία πέντε έτη, ο μήνας που καταγράφονται τα περισσότερα θαλάσσια ατυχήματα είναι ο Ιούλιος ακολουθούμενος από τον Αύγουστο, ενώ η ώρα της ημέρας στην οποία συμβαίνουν οι περισσότεροι πνιγμοί είναι μεταξύ 12:00 και 13:00 το μεσημέρι. Όσον αφορά στα θανάσιμα ατυχήματα που συμβαίνουν σε εσωτερικά ύδατα (λίμνες, ποτάμια, κολυμβητικές δεξαμενές κλπ.), σημειώνεται ότι το 50% αυτών λαμβάνει χώρα σε κολυμβητικές δεξαμενές ξενοδοχείων.
Σύμφωνα με προσωρινά δεδομένα του Παρατηρητηρίου Ατυχημάτων του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού Safe Water Sports, με τον οποίο συνεργάζεται ο ΕΟΔΥ, από την αρχή του έτους έως τις 23 Ιουλίου 2024, έχουν καταγραφεί 215 θανάσιμα ατυχήματα στις θάλασσες (εκ των οποίων τα 98 εντός του Ιουλίου).
Ο πνιγμός είναι ξαφνικός, σοκαριστικός και σιωπηλός με τους ανθρώπους συχνά να μην συνειδητοποιούν ότι συμβαίνει μέχρι να είναι πολύ αργά. Χρειάζονται μόνο λίγα δευτερόλεπτα για να συμβεί. Κύριες αιτίες είναι η άγνοια κολύμβησης, η έλλειψη στενής και αδιάλειπτης επίβλεψης παιδιών, η έλλειψη περίφραξης σε κολυμβητικές δεξαμενές, η κατανάλωση αλκοόλ, η μη λήψη ιατρικής συμβουλής όταν υφίσταται ιστορικό υποκείμενων νοσημάτων που αυξάνουν τον κίνδυνο πνιγμού (π.χ. καρδιολογικές παθήσεις, άνοια, επιληψία ή άλλες νευρολογικές παθήσεις), η αγνόηση της πρόγνωσης του καιρού και η αποτυχία ορθής χρήσης σωσιβίων και προστατευτικού εξοπλισμού σε υδάτινες δραστηριότητες. Με τις σωστές ενέργειες, αυτό που μπορεί να συμβεί σε λίγα δευτερόλεπτα, μπορεί επίσης να αλλάξει προς το καλύτερο.
Ο ΕΟΔΥ συστήνει να:
- Κολυμπάμε πάντα με παρέα
- Μπαίνουμε και βγαίνουμε σταδιακά από το νερό
- Κολυμπάμε πάντα παράλληλα με την ακτή
- Μην κολυμπάμε μετά από φαγητό ή ποτό
- Αποφεύγουμε να κολυμπάμε σε άγνωστα νερά
- Επιβλέπουμε αδιάλειπτα τα μικρά παιδιά
- Συμβουλευόμαστε τον ιατρό μας και λαμβάνουμε πρόσθετα προληπτικά μέτρα σύμφωνα με τις οδηγίες του
- Μην υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας
Σε συνεργασία με τον Safe Water Sports, ο ΕΟΔΥ έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την πρόληψη των πνιγμών στη θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης της ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού, της προώθησης του προγράμματος «Ασφαλούς Κολύμβησης για Άτομα Τρίτης Ηλικίας» σε Δήμους, ΚΑΠΗ και χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας με στόχο την εκμάθηση βασικών γνώσεων ασφαλείας μέσα και έξω από το νερό. Επίσης ο ΕΟΔΥ συμμετέχει στη διερεύνηση τρόπων βελτίωσης της καταγραφής των πνιγμών στη χώρα σε συνεργασία με άλλους φορείς ενώ συμμετείχε στην πρώτη έκθεση της Παγκόσμιας Κατάστασης σχετικά με την Πρόληψη των Πνιγμών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO Global Status Report for Drowning Prevention).
Ο ΕΟΔΥ παροτρύνει το κοινό να συνδεθεί στην δωρεάν ηλεκτρονική εφαρμογή του Safe Water Sports, διαθέσιμη μέσω του διαδικτύου όσο και μέσω των εφαρμογών (Apps) για φορητές συσκευές για πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά ασφαλείας και αναψυχής περισσότερων από 3.400 παραλιών σε Ελλάδα και Κύπρο.
Ας απολαύσουμε τη θάλασσα και δραστηριότητες αναψυχής όπως η κολύμβηση και τα υδάτινα σπορ με ασφάλεια!