Μία σπουδαία ανακάλυψη έκαναν Αμερικανοί επιστήμονες, καθώς για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, μπόρεσαν με επιτυχία να καλλιεργήσουν στη Γη φυτά που βρίσκονταν σε χώμα της Σελήνης, που είχε φέρει η διαστημική αποστολή «Απόλλων 11», όπου κατέκτησε το φεγγάρι.
Στο περιοδικό «Nature» έγινε σχετική δημοσίευση της νέας έρευνας και σύμφωνα με τους επιστήμονες, το συγκεκριμένο πείραμα έγινε με μικρά δείγματα σεληνιακού εδάφους (συνολικά 12 γραμμάρια) που είχαν συλλεχθεί και από τους αστροναύτες των επόμενων αποστολών «Απόλλων» 12 και 17 της NASA.
Στόχος της μελέτης ήταν να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι βιώσιμη η καλλιέργεια φυτών στο αυθεντικό έδαφος του φεγγαριού και όχι σε κάποια προσομοίωση του. Τα ευρήματα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δείχνουν ότι μολονότι το σεληνιακό χώμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το μεγάλωμα φυτών, δεν υποστηρίζει την ανάπτυξη τους το ίδιο καλά με το γήινο χώμα ηφαιστειακής προέλευσης, ιδίως αν το πρώτο έχει εκτεθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην επιφάνεια της Σελήνης. Η εκτίμηση των ερευνητών είναι ότι η κοσμική ακτινοβολία και ο ηλιακός άνεμος προξενούν ζημιά στο σεληνιακό έδαφος, ενώ πρόβλημα αποτελεί και η παρουσία σε αυτό μικρών σωματιδίων σιδήρου.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, με επικεφαλής τους καθηγητές Ρόμπερτ Φερλ και ‘Ανα-Λάιζα Πολ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση, πειραματίστηκαν με το φυτό αραβίδοψη (Arabidopsis thaliana), το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον σε παρεμφερή πειράματα, μεταξύ άλλων επειδή το γονιδίωμα του έχει «διαβαστεί» πλήρως. Οι δύο ερευνητές είναι αναγνωρισμένοι διεθνώς ειδικοί στη μελέτη των φυτών στο διάστημα, μεταξύ άλλων έχοντας κάνει σχετικά πειράματα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Οι παρατηρήσεις του πειράματος
Με βάση τους επιστήμονες που έκαναν το πείραμα, το μικρό ανθοφόρο φυτό αραβίδοψη, που ευδοκιμεί στην Ευρασία και στην Αφρική, δοκιμάστηκε σε 12 δείγματα σεληνιακού εδάφους που είχαν συλλεχθεί από διαφορετικά στρώματα της σεληνιακής επιφάνειας, καθώς επίσης σε 16 δείγματα ηφαιστειακής τέφρας από τη Γη, η οποία είχε παρόμοια σύνθεση και μέγεθος σωματιδίων με το σεληνιακό χώμα.
Έτσι, διαπιστώθηκε ότι ενώ οι σπόροι αναπτύσσονταν σε όλες τις συνθήκες, τα φυτά στο σεληνιακό χώμα μεγάλωναν με βραδύτερο ρυθμό, έκαναν περισσότερο χρόνο για να πετάξουν φύλλα και οι ρίζες τους ήσαν πιο καχεκτικές. Μερικά περιείχαν επίσης κοκκινόμαυρα σημάδια, χαρακτηριστικό του στρες του φυτού. Επιπλέον, η γενετική ανάλυση αποκάλυψε ότι τα φυτά αυτά είχαν εκφράσει περισσότερα από 1.000 γονίδια σχετικά με το στρες.
Επίσης, τα φυτά που μεγάλωναν στο παλαιότερο χώμα της αποστολής «Απόλλων 11», αναπτύσσονταν χειρότερα σε σχέση με εκείνα που μεγάλωναν σε πιο «φρέσκο» χώμα που είχαν φέρει οι κατοπινές αποστολές «Απόλλων».
Πάντως το βασικό μήνυμα είναι αισιόδοξο. Όπως δήλωσε η δρ Πολ, «θέλαμε να κάνουμε αυτό το πείραμα, επειδή εδώ και χρόνια κάναμε την ίδια ερώτηση: μπορούν να μεγαλώσουν φυτά στο σεληνιακό έδαφος; Η απάντηση, όπως αποδείχθηκε, είναι ναι».